Musical is een theatervorm die de laatste jaren steeds meer in opkomst is. Een musical is een combinatie van muziek, liedjes, dialogen en dans. Emoties woorden uitgedrukt in woorden en bewegingen, maar ook met liedjes en technische aspecten.
De eerste musicals werden geproduceerd aan het eind van de 19e eeuw. Ze werden uitgebracht in New York. Soms verschilden de meningen of het hier nu wel om een musical ging of niet, maar de eerste musicals van de geschiedenis waren ‘The Black Crook’ en de ‘Show Boat’. Een musical is met zijn doorlopende verhaal enigszins verwant aan opera en operette, maar roept meer associatie op met de wervelende Amerikaanse showmuziek uit het begin van de 20e eeuw. Heeft de musical niet deze associatie, dan neigt men in Amerika al snel naar de term rockopera, cabaret of revue.
Broadway, West End en Nederland
Zowel West End in Londen als Broadway in New York staan internationaal bekend als too
naangevende plaatsen voor musicals. Hier werden in de loop der jaren talrijke succesvolle musicals opgevoerd. Enkele voorbeelden zijn: Wicked, Chicago, The Lion King, Aïda, Phantom of the Opera, Evita, Les Misérables, Cats en Hair.
Ook in Nederland krijgt men steeds meer musicals. In de jaren vijftig kwam Porgy and Bess en Free and Easy overwaaien vanuit Amerika. In de jaren zestig kwamen Anatevka, My Fair Lady, Oliver Twist en Kiss Me, Kate in het theater. De eerste producties die in Nederland werden geschreven waren van Harry Bannink en Anne M.G. Schmidt, namelijk ‘Heerlijk duurt het langst’ in 1965 en ‘En nu naar bed’ uit 1971. Een nieuwe ster in het Nederlandse musicalland was de groep Tekstpierement van Jos Brink en Frank Sanders. Met hun eerst musical ‘Maskerade’ behaalden zij gelijk een succes.
Nederland musicalland
In de jaren tachtig bestond het theater Carré honderd jaar. Dit werd gevierd met de musical Cat
s. Ook dit werd enthousiast ontvangen, waardoor het plan ontstond om grote Amerikaanse musicals naar Nederland te halen. Joop van de Ende opende speciale musical theaters in Scheveningen en Utrecht waar producten kunnen blijven draaien zolang er animo voor bestaat, de zogenaamde ópen-eind producties’. Ook Amsterdam heeft inmiddels een ‘open-eind’ theater.
In 1991/1992 en vanaf 2008 werd Les Misérables opgevoerd in de theaters. Beide uitvoeringen werden geproduceerd door Joop van den Enden. In 1991 produceerde hij Cyrano de Musical, maar deze musical sloeg niet echt aan op Broadway. Inmiddels is Nederland echt een musicalland geworden. Het is een gevarieerd aanbod en er zijn hoge bezoekersaantallen. Daarnaast ligt de kwaliteit hoog, waardoor Nederland goed staat aangeschreven in internationaal musicalland. Jaarlijks wordt er ook een John Kraaijkamp Musical Award uitgereikt.
